Πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της Τομεακής Επιτροπής Ηρακλείου του ΚΚΕ την Κυριακή 30 Ιούλη, στο Οροπέδιο Παράσυρτα, στην Έμπαρο Βιάννου. Σε αυτή την εκδήλωση τιμήθηκαν οι αλύγιστοι της ταξικής πάλης την περίοδο 1946-1949 που θυσίασαν την ίδια την ζωή τους, παίρνοντας μέρος στον ένοπλο αγώνα του κρητικού λαού απέναντι στον αστικό στρατό και το παρακράτος.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην περιοχή που εκτυλίχθηκε η μάχη της Μαγερεύτρας ανάμεσα στους μαχητές του ΔΣΕ και τους παρακρατικούς των Μπαντουβάδων τον Ιούνη του 1947. Σε αυτή τη μάχη δολοφονήθηκαν δεκάδες μαχητές του ΔΣΕ που έδρασαν στην περιοχή. Στο σημείο έχει στηθεί από την ΤΕ Ηρακλείου το μνημείο για τους πεσόντες μαχητές του ΔΣΕ στην μάχη.
Η κεντρική ομιλία έγινε από την Κυπραίου Μαρία μέλος του Τ.Γ Ηρακλείου του ΚΚΕ ενώ κατατέθηκαν στεφάνια εκ μέρους της Τ.Ε Ηρακλείου του ΚΚΕ και των Τ.Ο της ΚΝΕ και κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή. Ακολούθησε κέρασμα ντόπιων προϊόντων από τους συντρόφους και φίλους της περιοχής.
Στην κεντρική ομιλία της εκδήλωσης η Κυπραίου Μαρία σημείωσε μεταξύ άλλων:
«Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι,
Σήμερα, βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε όλους τους μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, όλους όσους έπεσαν, τραυματίστηκαν, αιχμαλωτίστηκαν στις ηρωικές μάχες του, συνέβαλαν με κάθε τρόπο στην ηρωική πορεία του. Τιμάμε όλους όσοι, με το όπλο στο χέρι, έσωσαν την τιμή του λαού της Κρήτης και του ΚΚΕ, όλους εκείνους και εκείνες που πολέμησαν ηρωικά, σε όλα τα βουνά τις πόλεις και τα χωριά της Κρήτης.
Τιμάμε τα 75 χρόνια από τη μάχη της ομάδας του ΔΣΕ στην Έμπαρο, με καπετάνιο τον κομμουνιστή Βασίλη Πλαγιωτάκη.
Βρισκόμαστε εδώ γιατί είναι καθήκον μας είναι να αναδείξουμε την προσφορά του λαϊκού ηρωικού ΔΣΕ στη σκληρή, άνιση, αλλά δίκαιη πάλη του, για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί. Ιδιαίτερα σήμερα, που τα διάφορα αστικά επιτελεία προσπαθούν να ξαναγράψουν την Ιστορία από την αρχή και έχουν κάνει επιστήμη τη διαστρέβλωση, τη συκοφαντία, την παραχάραξη.
Όσο δηλητήριο και αν χύσουν, όσο μελάνι και αν χαλάσουν, δε θα μπορέσουν να σβήσουν το ότι ο αγώνας του ΔΣΕ αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση της ταξικής πάλης στην πατρίδα μας τον 20ό αιώνα. Το αστικό κράτος τότε γνώρισε τον πιο μεγάλο, μέχρι σήμερα, κίνδυνο για την ύπαρξη του.
Γιατί η αλήθεια που γράφτηκε με αίμα και δε σβήνεται, είναι ότι εκείνη τη περίοδο, δεν αναμετρήθηκαν απλά αδέρφια με αδέρφια, Έλληνες με Έλληνες και ό,τι άλλο λένε οι διάφοροι αστοί και οπορτουνιστές κονδυλοφόροι. Αναμετρήθηκαν δυο μεγάλα στρατόπεδα που βρίσκονται σε συνεχή διαπάλη μέσα σε αυτό το σύστημα, αναμετρήθηκε τάξη με τάξη, δηλαδή. Από τη μία ήταν οι λαϊκοί αγωνιστές, οι μαχητές του ΔΣΕ, το Κόμμα της εργατικής τάξης το ΚΚΕ, που εξέφραζαν την εργατική τάξη και τη πλειοψηφία του λαού, και από την άλλη, ο αστικός εθνικός στρατός, η αστική τάξη, τα διάφορα τσιράκια της, ο κρατικός και παρακρατικός μηχανισμός και οι πολιτικοί υπηρέτες της και οι ιμπεριαλιστές σύμμαχοι της, με πρωτεργάτη τις ΗΠΑ.
Αυτοί που μιλάνε σήμερα για «αδελφοκτόνο» πόλεμο, είναι αυτοί που ταξικά εχθρεύονται τις απεργίες, τα συλλαλητήρια, τις ανεβασμένες μορφές της λαϊκής
πάλης. Είναι αυτοί που κραυγάζουν ότι η απεργία συγκρούεται με τον «εθνικό στόχο», ο αποκλεισμός δρόμων ισοδυναμεί με απαγόρευση της ελεύθερης μετακίνησης των πολιτών. Οι αστοί, ό,τι και να κάνουν, ξέρουν καλά πως ο αγώνας του ΔΣΕ συνεχίζει να ζει μέσα από το ΚΚΕ και τη ΚΝΕ, μέσα από τα πολύτιμα διδάγματά του, που παραμένουν επίκαιρα σήμερα, στο συνεχή αγώνα για την επαναστατική ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος.
Μετά την απελευθέρωση, το αστικό κράτος περνά σε ανασυγκρότηση, με τη «λευκή τρομοκρατία» που είχε επιβληθεί μετά τη Βάρκιζα να οργιάζει, σε βάρος
όλων των κομμουνιστών, ΕΑΜιτών, ΕΛΑΣιτών και ΕΠΟΝιτών, το πρωτοπόρο τμήμα, δηλαδή, του λαού που δημιούργησε την εποποιία της Εθνικής Αντίστασης.
Στις 28 Οκτώβρη του 1946 ιδρύεται το Γενικό Αρχηγείο Ανταρτών, ιδρύεται ο ΔΣΕ. Μέχρι και τις αρχές του 1947, είναι η περίοδος που δεν έχει φουντώσει ακόμα ο αγώνας του ΔΣΕ στην Κρήτη. Η αστική τάξη και οι Αμερικάνοι θεωρούν το νησί ακόμα ως τα τέλη του 1946 ασφαλές μετόπισθεν και πηγή άντλησης εφεδρειών για την μάχη στο κύριο μέτωπο με το ΔΣΕ, στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Το τρίτο δεκαήμερο του Απρίλη του 1947 ήχησε ξανά το αντάρτικο τουφέκι στα Λασιθιώτικα βουνά και τις Χανιώτικες Μαδάρες, όπου συγκροτήθηκαν και στην
Κρήτη οι πρώτες αντάρτικες ομάδες του ΔΣΕ. Παράλληλα, στα αστικά κέντρα του Ηρακλείου και των Χανίων, οξύνεται η ταξική πάλη, με καθοδηγητές τα Εργατικά Κέντρα και μπροστάρηδες τους κομμουνιστές.
Στην κορύφωση, ακριβώς, της ταξικής αναμέτρησης στο βουνό και την πόλη, το αστικό κράτος απαντά με τη δολοφονία του Στρατή Περγαλίδη, κομμουνιστή προέδρου του ΕΚΗ, στα γραφεία της Ασφάλειας Ηρακλείου, καθώς και των συνδικαλιστών Χρήστου και Κώστα Χατζηγεωργίου, και τον τραυματισμό δεκάδων απεργών εργατών από τις σφαίρες του στρατού.
Είχε προηγηθεί η απόφαση του ΓΠ Κρήτης του ΚΚΕ για συγκρότηση μονάδων του ΔΣΕ, στην Ανατολική Κρήτη με επικεφαλής τον Γιάννη Ποδιά, οι οποίες ταυτόχρονα κάνουν την εμφάνισή τους το τρίτο 10ήμερο του Απρίλη του 1947 σε Χανιά και Λασίθι.
Στις 20 Απρίλη του 1947, 20μελής ομάδα ανταρτών, με επικεφαλής τον καπετάνιο Γιάννη Ποδιά, παραλαμβάνει περίπου 60 σκαπανείς, που απέδρασαν από το στρατόπεδο του Αγίου Νικολάου, η οποία κινήθηκε στη θέση Σκοτεινά Λακκάκια, στο Καθαρό. Οι σκαπανείς ήταν αφοπλισμένοι, ουσιαστικά κρατούμενοι στρατιώτες, που υπηρετούσαν τη θητεία τους από το καλοκαίρι του 1946. Στη θέση αυτή συνδέθηκαν με την ομάδα που τους περίμενε, με επικεφαλής τον καπετάνιο Γιάννη Ποδιά και τους Μήτσο Παπά, Γιάννη Ρουκουνάκη, Βασίλη Πλαγιωτάκη, Γιάννη Λασηθιωτάκη και άλλους 5 αντάρτες.
Την Τρίτη 22 Απρίλη 1947, η ομάδα του ΔΣΕ έδωσε μάχη στα Σκοτεινά Λακάκια.
Την επομένη, έγινε γενική σύμπτυξη των σταθμών χωροφυλακής του νομού Λασιθίου, ενώ παράλληλα στρατιωτικές δυνάμεις και συμμορίες του Μπαντουβά κινούνταν από το Ηράκλειο προς το Λασίθι προς καταδίωξη των αποδράσαντων.
Η ομάδα του ΔΣΕ με καπετάνιο τον Γιάννη Ποδιά, τράβηξε προς του «Ξινογιώργη την Κορφή», με σκοπό να οργανώσει εκεί το λημέρι της.
Από το βράδυ της 26 Ιούνη του 1947, η ομάδα βρίσκεται σε καλά κρυμμένη σπηλιά, στο φαράγγι του Ξενιάκου, στη ρίζα της κορυφής Μαγερεύτρα. Ο Γιάννης Ρουκουνάκης έλειπε από το λημέρι για κομματική δουλειά. Όμως, η θέση της ομάδας προδόθηκε στης αρχές, κι έτσι, ξημερώνοντας 27 Ιούνη, πολυπληθής δύναμη παρακρατικών του Μπαντουβά, με επικεφαλής τον Κυριαζή και ον Κρασαδάμη, καθώς και τμήμα της χωροφυλακής και του στρατού, παρατάχτηκε στις αντικριστές της χαράδρας κορφές Κασέλα και Κεφάλα, με βαρύ οπλισμό να σημαδεύει προς το λημέρι.
Πριν χαράξει, ο σκοπός της ομάδας ειδοποίησε ότι εντόπισε κίνηση στις απέναντι κορφές, οπότε οι αντάρτες κίνησαν προς την πλαγιά. Ήταν, όμως, αργά, αφού ο κλοιός των δολοφόνων είχε σφίξει. Οι πρώτοι πυροβολισμοί μετατράπηκαν σε ριπές, όσο έφεγγε ο πρωινός ήλιος. Ένας – ένας, οι μαχητές έκαναν προσπάθεια να διαφύγουν από το χείλος της χαράδρας προς τη δεντρόφυτη πλαγιά, ενώ 2 κίνησαν κάτω, προς το φαράγγι. Στη μάχη που δόθηκε εκείνο το πρωί, ανάμεσα στην ομάδα του ΔΣΕ με καπετάνιο τον Πλαγιωτάκη Βασίλη και τους Μπαντουβάδες, οι οποίοι, έχοντας το πλεονέκτημα του ύψους, των υπέρτερων δυνάμεων, του οπλισμού και του αιφνιδιασμού, τελικά επικράτησαν οι Μπαντουβάδες, μετά από λίγες ώρες.
Σκοτώθηκαν 13 μαχητές του ΔΣΕ, 2 συνελήφθησαν κοντά στο χωριό Κατωφύγι, ενώ 2 διέφυγαν. Οι 11 από τους 13 σκοτωμένοι μαχητές του ΔΣΕ και οι 4 συλληφθέντες φορτώθηκαν σε μουλάρια και καμιόνια, ενώ ένας σύντροφός μας αποκεφαλίστηκε. Αφού περιφέρθηκαν σε όλα τα χωριά της διαδρομής από την Έμπαρο ως το Ηράκλειο, τα νεκρά σώματα των συντρόφων μας «πετάχτηκαν» στο παλαιό νεκροταφείο, στα Καμίνια του Ηρακλείου, όπου τάφονταν πρόχειρα οι μαχητές του ΔΣΕ, τα στελέχη και μέλη του ΚΚΕ που εκτελούνταν με αποφάσεις του έκτακτου στρατοδικείου Ηρακλείου.
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι
Τιμάμε το ΔΣΕ, γιατί ο τρίχρονος αγώνας του, την περίοδο 1946 – 1949, υπήρξε δίκαιος, ηρωικός και μεγαλειώδης. Ξεπήδησε αναπόφευκτα μέσα από τις συγκεκριμένες μεταπολεμικές εξελίξεις στην Ελλάδα, τη μεταπολεμική ταξική πάλη.
Ο ΔΣΕ εξέφραζε τα συμφέροντα της συντριπτικής πλειονότητας του πληθυσμού, ενάντια στα συμφέροντα των εκμεταλλευτών και καταπιεστών τους. Εξέφραζε τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και σύμμαχων δυνάμεών της: της εξαθλιωμένης αγροτιάς και των φτωχών αυτοαπασχολούμενων στρωμάτων των πόλεων.
Ο ΔΣΕ αναμετρήθηκε με την αστική τάξη, με το σύνολο των πολιτικών της δυνάμεων, με το κράτος τους και με τα ιμπεριαλιστικά κράτη της Μ. Βρετανίας και των ΗΠΑ. Δίχως τη στρατιωτική, οικονομική και πολιτική ενίσχυση των τελευταίων, η αστική τάξη στην Ελλάδα δε θα μπορούσε να νικήσει.
Ο ΔΣΕ ήταν λαϊκός στρατός, που στηρίχτηκε στην οργανωμένη πολεμική πείρα του ΕΛΑΣ στην Κατοχή και στο Δεκέμβρη του ‘44. Είχε μεγάλους δεσμούς με το λαό, που τον τροφοδοτούσε με κάθε είδους βοήθεια, έμψυχο δυναμικό, τροφή και ρουχισμό, βοήθησαν οι κάτοικοι στην κατασκευή οχυρωματικών έργων, στη συγκέντρωση πληροφοριών, στην οργάνωση της Λαϊκής Πολιτοφυλακής.
Η Έμπαρος, το Ξενιάκο, αλλά και το Μηλλιαράδων είχαν δυναμική συμμετοχή κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου.
Είμαστε περήφανοι γιατί αποτελούμε σήμερα συνέχεια αυτής της γενιάς, και έχουμε το δικαίωμα, όλοι εμείς που σήμερα δρούμε στις γραμμές του ΚΚΕ και της νεολαίας του της ΚΝΕ, όλοι όσοι είναι δίπλα του, να αισθανόμαστε και ικανοποίηση, μακριά βεβαίως από κάθε ίχνος κομπασμού και αυταρέσκειας, γιατί συνεχίζουμε τον αγώνα, σε εξαιρετικά αντίξοες και πολύπλοκες συνθήκες.
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι,
Η πολιτική του ΚΚΕ μπορεί να συνεγείρει πολλές νέες χιλιάδες εργατών, ανέργων, συνταξιούχων, νεολαίων, γυναικών, μικρομεσαίων αγροτών και αυτοαπασχολούμενων, διανοουμένων.
Ο συσχετισμός δυνάμεων θα αλλάξει. Το ζητούμενο είναι αυτό να γίνει το
γρηγορότερο. Να αρχίσει τώρα και να εκφραστεί παντού. Στην καθημερινή πάλη, μέσα στο κίνημα, στα εργατικά συνδικάτα, στους αγροτικούς συλλόγους, στους συλλόγους των ΕΒΕ, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στις τοπικές εκλογές που είναι μπροστά μας. Να εκφραστεί αυτό με αποδυνάμωση όλων των αστικών κομμάτων, των αντιλαϊκών νόμων και των ιμπεριαλιστικών λυκοσυμμαχιών τους.
Να κάνουμε όσο γίνεται πιο ισχυρό το ΚΚΕ, τα ψηφοδέλτια της Λαϊκής Συσπείρωσης που στηρίζει σε περιφέρεια και δήμους να το φτάσουμε ψηλά, με ιδεολογική πολιτική και οργανωτική δύναμη.
Αυτή είναι η μοναδική διέξοδος για το λαό κόντρα στις σειρήνες της δήθεν «δίκαιης ανάπτυξης», που στόχο έχουν να τον εξαπατήσουν ξανά, προς όφελος της κερδοφορίας του κεφαλαίου, τη θωράκιση της εξουσίας του.
Η «ανάπτυξη» της κυβέρνησης ΝΔ, φέρνει μαζί της νέα αντιλαϊκά μέτρα, γιατί είναι μια ανάπτυξη που πατάει πάνω στα ερείπια των εργατικών λαϊκών δικαιωμάτων για να κερδίζουν οι λίγοι, το κεφάλαιο.
Γι’ αυτό δεν έχουν τελειωμό τα αντιλαϊκά μέτρα που φέρνουν, τα προαπαιτούμενα του Ταμείου Ανάκαμψης.
Όπως, επίσης, οι ανάγκες του κεφαλαίου για τσάκισμα του λαού, δε σταματούν στα σύνορα της χώρας. Η ίδια αιτία που γεννάει τον άνεργο, που κόβει μισθούς και συντάξεις, που ξεκληρίζει το μικρομεσαίο αγρότη και βάζει λουκέτο στο μικρομάγαζο, είναι η αιτία του ξεριζωμού των μεταναστών και των προσφύγων και των πολέμων που μαίνονται και στη γειτονιά μας, στη νέα συμφωνία που ετοιμάζουν στο Αιγαίο. Ο λαός και η νεολαία, δεν πρόκειται να δεχθούμε να γίνουμε κρέας στα κανόνια των εκμεταλλευτών μας και των ιμπεριαλιστών συμμάχων τους, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που απεργάζονται νέα επικίνδυνα σχέδια, που αμφισβητούν την κυριαρχία της Ελλάδας στο Αιγαίο, που διχοτομούν την Κύπρο.
Οι μπαρουτοκαπνισμένες γενιές του ΚΚΕ, των μαχητών του ΔΣΕ, έζησαν ως πρωταγωνιστές σε μεγάλα ιστορικά γεγονότα και δοκίμασαν όλο το ταξικό μίσος της αστικής τάξης, αφάνταστους διωγμούς και βασανιστήρια. Πάντα όμως αλύγιστοι. Δεν υπολόγισαν τη ζωή τους αλλά μόνο το κύρος και την υπόληψη του Κόμματος απέναντι στην εργατική τάξη, στο λαό. Αυτό το κύρος κράτησαν ψηλά με την προσωπική τους θυσία. Μας άφησαν μεγάλη παράδοση και βαριά κληρονομιά. Συνεχίζουμε πάντα κάτω από την ίδια σημαία, με την ίδια πάντα θέληση και αισιοδοξία. Παραλαμβάνουμε τη σκυτάλη ενός ολόκληρου αιώνα αγώνων και θυσιών του Κόμματός μας.»